Vannacht werden we opgeschrikt door forse regen, en vanmorgen regende het nog steeds. Paraplu’s mee dus. Maar eerst een rit van ruim een uur naar het Ganden monastery. Dit klooster had op zijn hoogtijdagen ruim 4000 monniken gehuisvest. Het ligt hoog tegen een berg, maar dat zien we niet vanwege de wolken.

Als we aankomen zien we alleen mist, regen en de dichtstbijzijnde gebouwen. Maar als we wat verder lopen zien we de hoofdtempel. Prachtig!! En: het is hier rustig. Slechts een handvol anderen lopen hier rond en vrijwel allemaal boeddhisten die op bedevaart hier komen bidden en offeren. Een serene rust, passend bij dit mooie klooster. Als we de mooie kamers hebben bekeken zijn de wolken verdwenen en komt de blauwe lucht tevoorschijn.

We eten een snackje in het restaurant en ook dat is een beleving: een gaarkeuken waar de hygiëne niet op nr.1 staat waardoor je over de vloer kunt schaatsen en onze gids adviseert om er niets te eten omdat we dat niet zouden verdragen. We vervolgens ons avontuur met een wandeling rondom de berg. Het is een pad dat door de Boeddhisten gebruikt wordt om rond het tempelcomplex te lopen.

Dat met de klok rond een tempel lopen hoort bij de rituelen. Wij lopen de Ganden Lower Kora, zoals de wandeling heet, en worden getrakteerd op prachtige vergezichten in de vallei. Tibet in volle glorie. En volop groen, hoewel er maar een paar bomen staan en de begroeiing vooral lage struiken zijn waar kuddes Yaks hun kostje bijeen knagen. De rivier staat hoog volgens onze gids, vanwege de vele regen die gevallen is.

We zien een aantal van Tibets mooie vogels en onderweg ontmoeten we aardige pelgrims.
Oh ja, en we hebben de ultieme toiletfoto! Deze is magnifiek qua smerigheid. Geur zit er niet bij maar geloof ons: ábsolúút niet te harden!! Lc en ik waren de dappere strijders hier en zijn deze uitdaging aangegaan (pure noodzaak!!) maar deze staat in ons geheugen gegrift!

Eenmaal terug in de stad gaan we nog ff op souvenir jacht. Dit keer voor in huis. Moeilijk kiezen want veel boeddhistische voorwerpen hebben we al op eerdere reizen meegenomen. Maar we hebben een mooi Tibetaans aandenken mee! Ook overige souvenirs zoals koelkastmagneten en andere aandenken (of gebruiksvoorwerpen!) kun je hier goed scoren. We hebben tot dusver deze reis al een tas vol souvenirs aangeschaft en echt niet allemaal meuk. En we hebben nog anderhalve week voor de boeg!!Morgen verlaten we Tibet en vliegen we naar Chengdu.

Vandaag het werelderfgoed Potala op het programma en Barkhor. Potala is het bekendste gebouw van Lhasa, waar de laatste Dalaï Lama zat met de regering van lhasa, tot de vredevolle bevrijding van China in 1965. Zo noemen de Chinezen het tenminste. Daarna is de regering opgeheven en de Dalaï Lama gevlucht naar India.

Het rode deel is het Boeddhistische deel, het witte zijn de voormalige overheidsgebouwen.
En het is er druk. Heel druk. Ook nu weer rij na rij aanschuiven om in een volgende rij de komen. En dan moeten we nog tussen de 400 en 700 traptreden op.

Is het de moeite waard om binnen te kijken? Mwa, twijfelachtig. Het is tof om de zetel en ontvangstruimte van de Dalï Lama te bekijken maar verder is het gewoon een tempelcomplex. Wat dan weer leuk is dat onderweg bij een van de stoepa’s een monnik ons in het engels vroeg of we Nederlanders waren.

Dat hoorde hij en zag hij aan ons. We kletsten even maar het was nogal druk en we blokkeerden de doorgang dus werden we even naar achteren meegevraagd waar we een poosje over landen bezoeken, gewoonten en bucketlisten hebben gesproken. Een erg leuke ontmoeting. Foto’s nemen mocht helaas niet maar de herinnering is (blad)goud waard!

Barkhor is een kleinere tempel maar wel de oudste van Tibet, gebouwd op de plek van een meer, omdat dat goed zou zijn volgens de goden. Veel beelden, fresco’s, offerplaatsen, smalle houten trapjes op en af en schuifelend alles bekijken vanwege de drukte.. bijzondere ervaringen vandaag!

En als we naar ons hotel lopen wordt de vleesvoorraad van de lokale slager aangevuld: uitgebeende Yaks, klaar om in stukken gehakt te worden en te verkopen. Ik eet morgen wel kip of vegetarisch…

Na een beetje te zijn geacclimatiseerd gaan we vandaag met een gids een aantal van de bezienswaardigheden van Lhasa bekijken. We bezoeken als eerste de kloosters Drepung en Nechung. In de typisch Tibetaanse stijl met veel boeddha’s en monniken, hoog op de berg gelegen zodat je magnifiek uitzicht op het nieuwe deel van Lhasa hebt.

Dit nieuwe gedeelte is 5 jaar geleden uit de grond gestampt door Chinese bedrijven voor hun medewerkers en contacten etc, beetje bizar want wat heeft Lhasa /Tibet te bieden buitenom natuur en religie?) De kloosters zijn sereen en vrijwel alle bezoekers komen om te bidden en offers te brengen. De kloosters waren de eerste kloosters van Tibet en werden de eerste residenties van de Dalaï Lama.

Er volgden er vele, die allen hier woonden, les gaven, bezoekers ontvingen en mediteerden. Alleen de laatste Dalaï Lama verhuisde naar het andere ‘paleis’ dat we nu kennen: Potala. Daar gaan we morgen heen.
De middag benutten we voor een bezoek aan het Sera-klooster waar de monniken een uur lang debateren.

We hebben er niet echt een beeld van wat we kunnen verwachten maar wat we zien past niet direct in ons plaatje van debateren. Maar het is het wel degelijk: een honderdtal monniken gaan in tweetallen oefenen in het debat. Dat oefenen doen ze door er één de aanvaller te laten zijn, zowel met woorden als met een fysieke bedreiging.

Degene die moet oefenen zit op een kussentje op de grond, dus lafer dan de aanvaller die staat en loopt, en moet steeds met argumenten komen. Dit om ervoor te zorgen dat je bekwaam wordt in het rustig beargumenteren van je standpunt ook al is de ander verbaal en fysiek intimiderend. Er loopt een monnik die de score van iets bijhoudt.

Dat gaat een uur lang zo door en je ziet de vermoeidheid van zowel aanvaller als verdediger toenemen. Een bijzonder schouwspel! We spoelen de indrukken weg met een lekker tibetaans biertje en een potje rummikub. Als we op bed liggen barst er een fors onweer los. Nu maar hopen dat de regen morgen weer over de bergen is getrokken.

Vanmorgen heerlijk uitgeslapen. Was ook even nodig na de bijzondere treinreis. We hebben eendrachtig kamer in Tibetaanse stijl. Heerlijk ruim en zachte bedden. Een contrast met de trein!

Na het ontbijt lekker op t gemakje shoppen in de straatjes van de oude stad. Pieter blijft nog even in de kamer: de hoogte speelt hem parten, en met wat zuurstof uit een fles moet hij snel opknappen. Lhasa ligt op bijna 4000 meter dus de kans dat je daar last van hebt is groot.

De tasjes gevuld met enigszins zinvolle souvenirs (geen meuk dus) is de helft van de middag snel voorbij. De zon is gaan schijnen en dan merk je ook direct dat de hoogte ervoor zorgt dat je snel verbrandt. De omgeving is prachtig.

Na een snackje gaan we met z’n drietjes op pad. Vanmorgen werden we aangestaard en begroet, nu we met twee blanken zijn moeten we, tot vervelends aan toe, met allerlei mensen op de foto. Jongeren, maar ook ouders met kinderen of stellen: we zijn een bezienswaardigheid. We komen toevallig een Vlaams gezin tegen en met nog drie andere blanken zijn dat de enige niet-chinezen die we vandaag zien.

Kleuren van gewaden, bloemen, kralensnoeren, kruiden en geuren van restaurantjes, kruiden, slagerij en publieke toiletten maken het weer een prachtige dag voor de zintuigen! Het zijn vooral souvenirs voor pelgrims en de lokale bevolking. Dat vinden wij maar wat interessant. We kijken goed of er iets tussen zit wat we mee naar Baarland willen nemen. Dat wat we zien is te groot, dus verder zoeken… geen straf!

Vandaag gaat één van ons lang gekoesterde dromen in vervulling want we reizen met de Himalaya Express van Xining naar Lhasa de hoofdstad van Tibet, we stappen aan boord van de “hemeltrein”. Het hele spoortraject (Beijing-Lhasa) is 2000 kilometer lang en we bereiken gedurende de reis een maximale hoogte van maar liefst 5076 meter boven de zeespiegel, hiermee is dit treintraject dan ook de hoogste spoorlijn ter wereld en mag oprecht de “hemeltrein” genoemd worden.

De aanleg van deze imposante spoorlijn begon in 1984, er werd door circa 20.000 arbeiders aan gewerkt. Vanuit de hemeltrein genieten we van adembenemende uitzichten welke ons erg doen terugdenken aan onze reis met de Transmongolië express. De hemeltrein brengt ons letterlijk naar het dak van de wereld; het Himalayagebergte.

We checken in om 22:00 uur in Xinging en zullen rond 20:00 uur arriveren op onze eindbestemming Lhasa. Wat een chaos weer iedereen wil blijkbaar als eerste bii de trein zijn en er wordt zelf gerend om als eerste te zijn. Waarom werkelijk geen idee want iedereen heeft vooraf geboekte en gereserveerde tickets. Na een 3e grondige inspectie van onze paspoorten en Tibet permit mogen wij instappen. Er zit niet één andere westerse toerist in de trein.

Maar het is wel een druk bereisde route, en feitelijk ook de enige en snelle route (op vliegen na) naar Tibet, we hebben slaapcoupés geboekt voorzien van stapelbedden. Helaas kunnen we niet allemaal in dezelfde coupé. Maar dat mag de pret niet drukken we moeten er immers alleen een nachtje slapen. Onze eindbestemming Lhasa is één van de hoogst gelegen hoofdsteden ter wereld (4200m) en omdat Lhasa zo hoog ligt krijgen we gedurende dit treintraject extra zuurstof toegevoerd.

Ook wordt net als in het vliegtuig de “cabine” op druk gehouden, wat een ervaring weer. Preventief zijn wij 2 dagen geleden al begonnen met het slikken van pillen tegen hoogteziekte. Hopen dat deze goed werken en dat we geen last van de hoogte gaan krijgen. Morgen een rustdag en acclimatiseren om te wennen aan de hoogte en bij te komen van de treinreis want slapen hebben we niet echt gedaan.

Vandaag gaan we het Terra Cotta-leger bekijken. Een 8000 tellend leger van klei, gemaakt in opdracht van een keizer om hem in het hiernamaals ook te beschermen. Dat moet wel een moeilijke man geweest zijn als hij dacht dat daar nodig te hebben.

Maar goed, wij dus met onze chauffeur daarheen. De opgraving ligt net buiten de stad. We konden het niet missen: volg de stroom bussen. Werkelijk, we hebben afgelopen week al aardig wat mensen bij elkaar gezien maar dit sloeg echt alles. Rijen bussen spugen enorme hoeveelheden mensen uit die allemaal naar dat leger willen gaan kijken. En dan doen chinezen waar ze goed in zijn: rijen maken en elkaar heel netjes volgen.

De ene na de andere controle-rij passeerden we in een mensenmassa waar je U tegen zegt. Ook de opgravingsplek zelf waar de soldaten staan is echt mega druk. Iedereen verdringt zich langs elkaar om een mooie foto van de kleisoldaten te maken. En dat in een brandende zon met een temperatuur van rond de 40 graden. Niet te doen eigenlijk. De mensen zijn een attractie op zich.

Maar het leger is indrukwekkend en mooi. Archeologen zijn nog steeds stukken aan t opgraven en de delen in elkaar aan het zetten: de soldaten zijn niet ‘heel’ maar in stukken dus het is een ongelooflijke puzzel om ze weer in elkaar te zetten, wetend dat elke soldaat zijn eigen gezicht en gelaatstrekken heeft. Niet één is hetzelfde. Knap staaltje werk om 8000 soldaten te kleien!

Tegen de middag houden we t voor gezien en gaan we terug naar de stad waar we de fiets pakken om op de oude stadsmuur te rijden. Deze kun je helemaal rond fietsen. In de hitte van vandaag een uitdaging maar wel een gave! Het zoeken van een cafeetje om de warmte te blussen met een biertje valt niet mee…. uiteindelijk naast ons hotel neergestreken… moe en voldaan kijken we terug op het kunnen afvinken van een lang gekoesterde wens: het Terracotta leger.

Morgen uitslapen en dan boodschapjes doen om in de middag de trein naar Lhasa te pakken. Op naar een volgend bucketlist-item: Tibet!!! We starten vandaag met de hoogteziektetabletjes, op aanraden van de reisdokter. Benieuwd of we zonder last aankomen

Wederom een heerlijk ontbijt in ons hotel. Het is hier zó mooi. Een pareltje van rust en geschiedenis in de oude stad. Omdat ik jarig ben hangen er slingers in onze kamer en krijg ik een feestkroontje. Het hotel verwend me met een mooi stukje knipkunst en van de reisagent mooie koelkasthangers. Twee cadeaus waarnaar ww keken als souvenir maar het niet gekocht hadden. Ik ben er blij mee!

We vervolgen vandaag onze reis naar Xi’An, wederom met de hogesnelheidstrein. Deze gaat iets minder hard dan de vorige maar in 3 uur staan we in de volgende stad waar we een groot hotel met familiekamer hebben. Onderweg zien we t platteland dat zo in contrast is met de stad. Velden en akkers, zover het oog rijkt. En ook een kassengebied. Aan twee kanten van het spoor alleen maar kassen tot aan de horizon. Ontzettend veel dus.

Het hotel zit in de ommuurde oude staf. Een picachu-bed met knuffel, peppa-big sprei en een astronauten tentje verwelkomen ons. Hilarisch! Maar we hebben wel veel ruimte. Zelfs een bankje om op de zitten en als klap op de vuurpijl een Japans toilet met toeters en bellen. Die laatste werkt niet goed dus gelijk de onderhoudsdienst erbij. Affijn. Wij maar met de metro naar de Big Goose pagoda, en ook nu regent t weer. Het is er niet koeler door dus in de klamme hitte onderweg naar de pagoda. Deze ligt een eindje buiten de oude stad. En daar zijn we niet alleen. Het is een populaire plek voor de chinese toerist.

Mooie combinatie van boeddhisme en taoïsme. De meesten komen ook voor de schijnbaar spectaculaire fonteinshow. Die willen we dan ook wel bekijken. Maat eerst een verjaardagsdrankje in de Blue Frog-bar in het hypermoderne shoppingmall naast de pagoda. Daar eten we ook een heerlijke hamburger met frietjes.

De watershow trekt in ieder geval heel veel mensen, maar spectaculair is t niet. Als we denken dat t goed en wel begonnen is, is t alweer klaar. De eftelingshow was mooier!
Rond half 9nwillen we terug naar het hotel maar blijkt dat de duizenden anderen dat plan ook hebben. We schuifelen naar de metro om te ontdekken dat daar een enorme massa mensen in de rij staat om naar de metro te mogen.

Echt ongekend hoeveel mensen hier zijn en hoe ze zich als miertjes bewegen en geduldig aansluiten. Mij benauwd het, dus pakken we een taxi terug. Een keer zo duur als de metro, maar voor €3 gaan we ons niet pesten in die mensenmassa. Die hoeveelheden mensen blijven ons verbazen. We hebben al wat drukte gezien in India, maar dit slaat alles. Lekker slapen nu en morgen een nieuw avontuur!

We bezoeken de historische (of hysterische) stad Pingyau de stad is ook in trek bij de Chinese toerist en wordt er letterlijk mee overspoeld. Maar goed dat mag de pret niet drukken de stad Pingyao staat bekend als de best bewaard gebleven stad van China en rondom de stad ligt een compleet intacte, zes kilometer lange stadsmuur.

We slapen in de oude binnenstad in een origineel hotel het Pingyao Yide wat is gevestigd in een traditionele binnenplaats.

We bezoeken het courtyard-huis van de familie Qiao, dit complex kent maar liefst 25 pleintjes en 300 kamers. De (bekende) film ‘Raise the Red lantern’ werd hier opgenomen en is nog volledig origineel. Ook hier weer behoorlijk wat toerisme maar we vinden binnen het complex gelukkig ook rustige pleintjes.

De dag begint iets anders dan voorzien worden we netjes opgehaald bij het hotel voor transfer naar station worden we eruit gezet op het verkeerde station! Wat nu……. Gelukkig lukt het ons door communicatie met handen en voeten, een paar woorden Chinees en een telefonische hulplijn te achterhalen waar we naar toe moeten. Uiteindelijk worden we weer opgehaald en alsnog naar het juiste station gebracht. Gelukkig hadden we wat marge in onze tijdsplanning en stappen we nog op tijd op de trein naar Pingyau.

Vandaag gaan we naar “The Great Wall” en dan bedoelen we niet de firewall die China op internet gebruikt voor het tegenhouden van Social media maar naar de Grote Chinese Muur.

We zijn hier al eerder geweest in 2004 en 2010 maar ditmaal gaan we naar een voor ons onbekend gedeelte van de muur Jinshanling. En wat een ervaring er is nagenoeg geen enkele toerist te bekennen, we zijn vandaag samen met een andere Nederlands gezin uit de Achterhoek, erg gezellige mensen en fijn om dit samen te ondernemen en beleven. Gisteren was het ronduit slecht weer maar vandaag is het een heerlijke zonnige dag wat uiteraard wel resulteert in erg hoge temperaturen van rond de 30 a 35 graden dus dat is wel pittig voor een stevige wandeling.

Het gedeelte waar we lopen is gedeeltelijk wel gerenoveerd en gedeeltelijk nog niet, prachtig dus echter dit gedeelte van de muur bevat een aantal hele steile klimmetjes die samen met het hete klamme weer zorgen voor een stevige uitdaging en flink wat vochtverlies. Uiteindelijk hebben we circa 4 uur gewandeld en circa 6km over de muur gewandeld met werkelijk magnifieke uitzichten. En dan te bedenken dat men dit ruim 2000 jaar gelden met de hand heeft opgebouwd.

Enkele feiten over de muur:

1. De Chinese muur is vanuit de ruimte met het blote oog niet te zien.

2. Delen van de muur zijn gebruikt voor de bouw van huizen.

3. De Chinese muur is ook meteen de grootste begraafplaats ter wereld. Tijdens de bouw stierven er meer dan een miljoen mensen door ondervoeding en onder de erbarmelijk omstandigheden.

4. Met de bouw van de muur is circa 200 jaar voor de jaartelling begonnen.

5. De muur is bijna 20.000km lang, dit is niet alleen de muur met stenen en de wachttorens maar de verdedigingslinie bestaat o.a ook uit natuurlijke barrières zoals kloven en rivieren.

6. De Grote Muur is één van de zeven wereldwonderen.

7. Het bouwen van de Grote Muur duurde circa 1800 jaar

8. Een groot deel van de muur is inmiddels verdwenen, niet vreemd want de muur is ruim 2000 jaar oud.

9. De Chinese muur telt ongeveer 5164 treden.

10. De muur bevat ongeveer 1300 stuks wachttorens.

Na de wandeling weer terug aangekomen bij de East Gate genieten we daar van een welverdiend koud biertje en nemen de bus weer terug naar ons hotel. Eerst even uitrusten lekker douchen en dan opzoek naar een lekker restaurant. Na een lange en actieve dag is het lekker eten en we genieten wederom van een smakelijke Chinese maaltijd en een lekker koud biertje. Morgen reizen we verder Pingyou en ook nu nemen we weer de bullettrain.